Almanya’da bir ilke daha imza atan ve “BeIntelli” projesi çerçevesinde şehir içinde kullanılacak ilk “otonom otobüsü” geçen hafta tanıtan Prof. Dr. Şahin Albayrak, önümüzdeki 4-5 yıl içinde dünya genelinde toplu taşımada tam bir çağ atlama yaşanacağını söyledi. Tunceli’de doğup büyüyen, yüksek öğrenimini Almanya’nın başkenti Berlin’de yapan, Türkiye kökenli bilim insanı Prof. Albayrak ile hem otonom otobüste birlikte seyahat ettim hem söyleşi yaptım. 12 metre uzunluğundaki 32 koltuklu ve her tarafı dijitalleştirilmiş otonom otobüste Almanya’da geçerli yasalara göre direksiyonun önündeki koltukta yerini alması mecburi olan şoför, bir kez bile olsa müdahale etmedi.
TRAFİK LAMBALARINI GÖREBİLİYOR
* Otonom otobüsün özelliği ne?
Eski araçlar 2 bin parçadan oluşuyordu. Artık dijitalleşme yöntemiyle bu parça sayısı 70’lere düşecek. Bu araç şu andaki dijital donanımıyla önündeki araçlar ile olan mesafesini hesap edebiliyor, trafik lambasının ne zaman kırmızıya, yeşile geçeceğini görebiliyor. 2 km’ye kadar mesafede bu ölçümleri yapabiliyor. Biz geleceğin araçlarının çok akıllı olmasını istiyoruz. İnsan kabiliyetine sahip olacak araçlar istiyoruz.
* Deneme süresi ne kadar devam edecek?
Biz şu andaki deneme süresinin gelecek yıl mayıs ayına kadar tamamlanmasını öngörüyoruz. Otobüsün kullanacağı güzergâh da dijitalleştirildi ve araç bu yol üzerinde sorunsuz bir şekilde gidip geliyor. Bu deneme döneminde araca vatandaşları da alıyoruz. Onların güven duymalarını sağlamak istiyoruz. Biz insanların yapay zekâya olan güvenlerini arttırmak istiyoruz.
* Bu araçlar ileride devreye girecek mi?
Tabii. Şu anda Berlin Toplu Taşıma İşletmesi’nin 800’ün üzerinde şoför açığı var. Bunun da önüne ancak şoförsüz araçlarla geçilebilir. Şu anda nasıl herkes cep telefonu kullanıyorsa, bilgisayar kullanıyorsa, önümüzdeki dönemlerde de bu tür araçların kullanılması kaçınılmaz olacaktır. Bizim geliştirdiğimiz teknoloji sadece otobüsler için değil. Bizim 5 çeşit aracımız var. En küçüğü yemek taşıyıcı araçlar. Yük taşıyan küçük robotlarımız var. Normal bir binek aracımız var. Yük taşıyıcı büyük araçlarımız var.
* Çocukken bu gibi hayallerin var mıydı?
Hayır. Benim en büyük hayalim Mercedes’te mühendis olarak çalışmak ve Mercedes marka bir otomobil satın almaktı. Çünkü benim çocukluğumda bizim oralara Almancılar gelirdi Mercedes otomobillerle.
ŞAHİN ALBAYRAK KİMDİR
Prof. Dr. Şahin Albayrak 1958 yılında Tunceli’nin Nazımiye ilçesine bağlı Turnayolu köyünde doğdu. İlkokul, ortaokul ve liseyi Tunceli’de bitirdi. 1979 yılında Almanya’da çalışan abisinin yanına giderek 1980 yılında Berlin Teknik Üniversitesi Bilgisayar ve İletişim Bilimleri Fakültesi’nde öğrenimine başladı. Aynı üniversitede 1992 yılında doktorasını yaptı ve aynı yıl “Dağıtılmış Yapay Zekâ Laboratuvarı’ kurarak başına geçti. 2003’te de Berlin Teknik Üniversitesi Bilgisayar ve İletişim Araştırma Bölümü Başkanlığı görevini üstlendi. 2014 yılında da Türkiye ile Almanya arasında bilimsel alanda işbirliğinin geliştirilmesine katkısı ve göçmen kökenlilerin eğitimine verdiği destekten dolayı Federal Liyakat Nişanı ile ödüllendirildi.
